Branżowe przepowiednie 2020
Ubezpieczenia na życie
Wg PIU w przyszłym roku jednym z wiodących tematów będą ubezpieczenia na życie. Choć od kilku kwartałów ich udział w całym rynku systematycznie maleje (wg ostatnich danych PIU za 3 kwart. 2019 r. wartość składki z tytułu ubezpieczeń na życie wyniosła prawie 16 mld zł – spadek o 3,1 proc.), to jednak dzieje się tak głównie za sprawą spadku składki z ubezpieczeń o charakterze inwestycyjnym. Eksperci zauważają, że nie jesteśmy tu wyjątkiem – na całym świecie ubezpieczenia na życie są w kryzysie. W 2020 r. w Polsce czekają nas dalsze dyskusje nad kształtem produktów z UFK (zajęcie się tym tematem zapowiedział również Rzecznik Finansowy).
Przypis składki z komunikacyjnych polis OC może nadal spadać, choć rentowność wzrasta
Dane ze sprawozdania z działalności UFG za trzy kwartały 2019 r. pokazują, że spadek przypisu składki z OC ppm pogłębia się. Można szacować, że łączny przypis składki brutto, zebrany przez 29 zakładów prowadzących działalność w Polsce (20 krajowych, w tym 7 TUW-ów, 3 oddziały zagranicznych ubezpieczycieli i 6 firm funkcjonujących na zasadzie swobody świadczenia usług) na dzień 30 września 2019 roku wyniósł 11 286,34 mln zł – to o 2,08% mniej niż rok wcześniej. Przypomnijmy, że po I kw. rynek odnotował rezultat (r./r.) o 1,13% niższy, a na koniec czerwca – o 1,7% niższy.
Najświeższe dane KNF za 3 kwartały 2019 r. potwierdzają wnioski płynące z grudniowych danych PIU – mimo spadku sprzedaży łączny wynik techniczny w grupach 10 i 3 (OC+AC) wyniósł 1074,48 mln zł – to o 3,82% więcej niż na koniec września 2018 roku. Wzrost był wyłączną zasługą wynoszącej aż 66,11% poprawy wyniku technicznego w OC. Znacznie gorzej „wypadło” AC pojazdów: przypis składki na koniec września był wprawdzie o 4,86% wyższy niż 12 miesięcy wcześniej, ale wynik techniczny spadł aż o 42,79% (r/r). Mimo to prognozuje się dalszy wzrost popularności Autocasco.
Coraz więcej pieniędzy dla klientów
Wg UFG ubezpieczyciele wypłacili poszkodowanym i klientom (do 30 września 2019 r.) 30,7 mld zł. Ponad 14 mld zł z tej kwoty dotyczyło ubezpieczeń na życie, a 11 mld zł – ubezpieczeń komunikacyjnych. Wartość odszkodowań wypłacanych za szkody związane z żywiołami wzrosła aż o 23%. Wartość odszkodowań za ubezpieczenia komunikacyjne, wypłacone z OC, wyniosła 7 mld zł (wzrost o 6 proc.), a z AC – 4,1 mld zł (wzrost o 12,6 proc.). Ta tendencja powinna być kontynuowana.
Zmiany w sektorze komunikacyjnym
PIU oczekuje zmian dotyczących rynku ubezpieczeń komunikacyjnych. Ma to związek z czasem – aż 8 lat – który upłynął od ostatniej dużej nowelizacji ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG i PBUK. Rynek zgłosił już szereg postulatów w tej kwestii, m.in.: zrównanie zasad sankcjonowania niezgodnych z przepisami prawa postępowań krajowych i zagranicznych zakładów ubezpieczeń, dopuszczenie w znacznie szerszym zakresie możliwości korespondencji elektronicznej pomiędzy zakładem ubezpieczeń a ubezpieczającymi i poszkodowanym czy zniesienie ograniczenia możliwości wypowiedzenia umowy OC nie później niż na jeden dzień przed końcem rocznego okresu ubezpieczenia. Zgłaszane są też postulaty zajęcia się poprawą bezpieczeństwa ruchu drogowego poprzez np. powiązanie składek OC ppm z bazą mandatów. Zdaniem niektórych ekspertów należy rozszerzyć współpracę ubezpieczycieli w ramach Bezpośredniej Likwidacji Szkód (BLS) – w kwietniu 2020 r. minie 5 lat od uruchomienia systemu BLS na rynku, a jak dotąd w tym systemie zlikwidowano zaledwie nieco ponad 200 tys. szkód.
Głębokie zmiany w UFG
UFG poprawi komfort życia ubezpieczycieli i ich klientów – ruszyły prace nad systemem ułatwiającym ubezpieczycielom przekazywanie akt szkodowych. Cel? Korespondencja ma się odbywać głównie drogą cyfrową. To duża zmiana, ale niejedyna – w 2020 r. zmienią się także władze tej instytucji. Następcą wiceprezes Sławy Cwalińskiej-Weyhert zostanie Radosław Bedyński.
Poprawa ochrony klienta
Przyszłoroczne zmiany mogą objąć również ochronę konsumenta. Opublikowany niedawno raport Najwyższej Izby Kontroli wskazuje, że system opieki nad przestrzeganiem praw nieprofesjonalnych uczestników rynku wymaga pilnej przebudowy z racji swojej nieefektywności. NIK miał zastrzeżenia m.in. do Komisji Nadzoru Finansowego oraz Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Co czeka instytucje unijne
Komisja Europejska w I kwartale przedstawi regulację dotyczącą sztucznej inteligencji, będzie też pracowała m.in. nad rewizją IDD i kolejną odsłoną Unii Rynków Kapitałowych. Rada Europejska będzie kontynuować prace nad dyrektywą komunikacyjną. Na 2020 r. przypada też rewizja RODO (m.in. projekt rozporządzenia e-privacy).
Najważniejsze wyzwania 2020
Wg ekspertów PIU będą do nich należały ryzyko pożarów, ryzyko klimatyczne oraz ryzyko związane z prowadzeniem biznesu. W przyszłym roku komisja ubezpieczeń majątkowych PIU zajmie się z pewnością kwestią bezpieczeństwa pożarowego, zagrożeniami cybernetycznymi, internetem rzeczy i sztuczną inteligencją.
JN